Ankraj Malzemeleri ve Çeşitleri Hakkında Her Şey!

Ankraj ne demek sorusuna bir şeyi sabit pozisyonda tutmak amacıyla kullanılan bağlama işlemi olduğuna dair yanıt vermek mümkün. Bir terim olan ankraj, reparların veya yapı elemanlarının birbirlerine ya da ortama sabitlenmesi olarak açıklanır. Bu işlemde amaç demir ya da çelik malzemenin duvar ve kolon yüzeylerine yerleştirilmesi olarak ele alınır.

Ankraj işlemini gerçekleştirmek için kullanılan farklı malzemeler bulunur. Malzemeler genellikle korozyona karşı yüksek direnç gösteren ve dayanıklı özel çelikten yapılır. Ankraj malzemeleri zemin üzerine uygulanan gerilme kuvvetini iletmek üzere tasarlanır. Filiz ekimi, metal ayaklar veya küpeşte ankraj işine örnek olabilir.

Ankraj Uygulama Çeşitleri Nelerdir ?

Ankraj işleme esnasında farklı kimyasal yapılardaki malzemeler kullanılır. Ankraj çeşitleri listelemek gerekirse;

• Taze betona yapılan ankrajlar: Taze betona yapılan ankraj için farklı kanca tipleri kullanılır. Seçimi yapılan kanca ankraj sayısına ve imalata uygun olmalıdır. Bu faktörler gözden kaçırılmayacak derecede önemlidir. Betonarme ile çelik elemanlarının birleştirileceği durumların pek çoğunda taze beton yapılan ankraj tercih edilir. Yerinde bırakılması gereken çelik olduğu durumlarda sıyrılmaya dair dirençli somun, gönye ve plaklar kullanılır.

• Sertleşmiş betona yapılan ankrajlar: Kullanılan ve sertleşmiş betona sonradan eklenen mekanik ankrajlar olarak adlandırılır. Uygulanması kolay bir yöntem olması sebebiyle yaygın bir şekilde tercih edilir. Açılan ankraj deliğine sokularak yerleştirilen malzemeleri deliği kaplaması için cıvatalar ile sıkıştırılması sertleşmiş betona ankraj nasıl yapılır sorusuna yanıt olarak verilebilir. Bu işlem sayesinde delik ile ankraj arasında olan sürtünme kuvvetleri taşıma gücüne sahip hale gelir.

Ankraj Elemanları Nelerdir?

Farklı yöntemler ile gerçekleştirilen ankraj sistemi için kullanılan çeşitli elemanlar bulunur. Bunlar;

• Ankraj deliği: Ankraj için kullanılacak elemanın yerleştirileceği betonda açılan delik ankraj deliği olarak adlandırılır.

• Kafa: Kafa plaka üzerinde yer alır ve ankraj işlemi esnasında sıkılaşmayı sağlar.

• Çelik halat: Karbon ve yüksek vanadyum alaşımlarından üretilen bu halat ankraj elemanıdır.

• Merkezleyici: Ankrajın merkeze yerleştirilmesini sağlayan eleman merkezleyicidir.

• Plaka: Ankraj işlemi esnasında kafayla zemin arasında taşıyıcı görevi gören eleman plaka olarak adlandırılır.

• Kama (Grip): Ankraj işlem esnasında yapılan gerdirme esnasında halatların sabitlenmesi için kafa içerisine gama ya da grip adı verilen eleman yerleştirilir.

• Koruge Boru: Bu eleman ankraj deliklerine yerleştirilir. Böylelikle ankraj elemanının korozyondan korunmasını sağlar.

• Ankraj kökü: Zemine öngörme kuvvetini aktarmak ile görevlidir.

• Enjeksiyon: Bu harç basınç ile ankraj deliğine doldurulur.

• Ayırıcı: Ankraj malzemelerin bir arada tutulması ve nizami şekilde ayrılması için ayrıca elemana ihtiyaç duyulur.

Ankraj Çeşitleri ve Kullanım Amaçları Nelerdir?

Farklı amaçlar için uygulanan bir birleştirme işlemi olan ankraj farklı ankraj çeşitleri ile gerçekleşir. Ankraj çeşitleri arasında;

Sabit Ankraj

Sabit ya da kalıcı ankraj genelde yapı ve kazı alanlarında tercih edilen sabit ankraj yaygın kullanılan bir ankraj çeşitidir. . 75 ile 100 yıl arasında değişen bir kullanım ömrüne sahiptir.

3m ankraj

3m ankraj uzun yıllar sabit ve hareketli alanlarda kullanılabilir. Geniş ve çok yönlü bir üründür.

Kiriş ankrajı

Betonarme yapılarda çelik donatının beton içerisine bağlanması işleme amacıyla kullanılan kiriş ankrajı bir ankraj çeşididir.

Profil ankraj

Betonarme binalarda taşıyıcı ayak olarak da tercih edilen profil ankraj bir ankraj çeşididir.

Ankraj Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

Hem güvenlik açısından faydalı olması hem de ekonomik bir seçenek olması ankraj kullanımının yaygın hale gelmesini sağlamıştır. Ankraj kullanımı ile birlikte elde edilen pek çok fayda olduğunu dile getirmek yanlış olmaz. Ankraj kullanımıyla birlikte elde edilen avantajları listelemek gerekirse;

• Ankraj kullanımıyla birlikte arka dolguya duyulan ihtiyaç ortadan kalkar.

• Kalabalık bölgelerde ve derin kazılarda tercih edilebilecek güvenli ve ekonomik bir yöntemdir.

• Zemin de beklenmeyen herhangi bir problem meydana geldiği takdirde alternatif çözümler bulunmasını mümkün hale getirir.

• İnşaat çevresine yakın yol, bina, su ve elektrik sistemlerinin zarar görmesini azaltır. Yatayda kazı alanını azaltır.

• Kalıcı yapının parçası olarak geçici kazı sistemi tercih edilebilir.

• Kazı daha dar yapıldığı takdirde zeminde oluşabilecek zedelenmenin azaltılmasını sağlar.

Sabit kiriş ankrajı gibi farklı çeşitleri bulunan ve kullanılması ile çeşitli avantajlar yaratan bu işlem güvenlik açısından da avantajlıdır. Tüm bu etkenler göz önünde bulundurulduğunda tercih edilmesini sağlayan çok sayıda avantajı olduğunu dile getirmek mümkündür.

Uygulaması yapılırken öncelikle işlem gerçekleştirilecek olan duvar ya da beton matkap ile delinmelidir. Delinme işlemi gerçekleştirildikten sonra delik içerisinde kalan beton kırıntılarının ve toz parçalarının deliğe sıkılan hava yardımıyla temizlenmesi gerekir. Bu işlemin ardından kite yapıştırıcı malzeme sıkılır ve epoksi sıkılan delik içerisinde demir yerleştirilerek bir süre beklenir. Kuruması ve mukavemet kazanması beklendikten sonra işlem tamamlanmış hale gelir.

Bu yöntem ile gerçekleşen ve bir çelik donatının başka ortam veya elemana bağlanmasını sağlayan işlem ankraj nedir sorusuna yanıt olarak verilebilir. Temelde bir sabitlenme işlemi olan ankraj, özellikle inşaat sektöründe oldukça yaygın bir kullanıma sahiptir. Ekonomik ve güvenilir bir yöntem olması ise uzun yıllardır tercih ediliyor olmasını sağlar. Ankraj işlemi kolon veya beton gibi farklı alanlarda tercih edilebilecek çeşitli ve çok yönlü bir işlemdir. İşlemler için kullanılabilecek farklı yapı elemanları mevcuttur.